Chia sẻ chuyên mục Đề tài Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm Luận văn tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm Luận văn thì với đề tài Luận văn: Cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Huế dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.
LỜI MỞ ĐẦU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra trên thế giới và sẽ mở ra nhiều cơ hội cho kinh tế Việt Nam trong việc nâng cao năng suất và rút ngắn khoảng cách phát triển đối với các nước khu vực và quốc tế. Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới với việc hoàn tất nhiều hiệp định thương mại tự do quy mô lớn như TPP, FTA, với EU, Liên minh kinh tế – Âu… việc tiếp cận thành tựu cách mạng sản xuất, kinh doanh mới sẽ tạo ra công cụ đắc lực giúp Việt Nam tham gia hiệu quả chuổi giá trị toàn cầu và đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đó là những dấu ấn quan trọng trong tiến trình đổi mới kinh tế của Việt Nam, mở ra cho chúng ta nhiều cơ hội tiếp cận những thị trường tài chính hàng đầu, tuy nhiên cũng đặt ra không ít thách thức khi các ngân hàng nước ngoài được phép kinh doanh bình đẳng như các NHTM trong nước. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Thị trường kinh doanh đầy tiềm năng cùng với nguy cơ cạnh tranh ngày càng gay gắt đã đặt các NHTM Việt Nam vào thế phải thay đổi chiến lược kinh doanh, tìm kiếm cơ hội đầu tư mới, mở rộng và đa dạng hóa nhóm khách hàng mục tiêu, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Huế (Vietcombank chi nhánh Huế) cũng không nằm ngoài qui luật đó.
Vietcombank chi nhánh Huế vốn là một trong những NHTM đi đầu trong thanh toán xuất nhập khẩu, cho vay bán buôn và kinh doanh ngoại tệ, nhóm khách hàng truyền thống của Vietcombank chi nhánh Huế chủ yếu là các doanh nghiệp lớn. Tuy nhiên, hiện nay cục diện đã thay đổi, khi các NHTM khác đã từng bước lớn mạnh về quy mô, tiềm lực tài chính và phương thức quản lý, phục vụ đã lôi kéo nhóm khách hàng truyền thống của Vietcombank chi nhánh Huế rất gay gắt.
Chính những điều kiện khách quan ở trên đã đặt Vietcombank nói chung và Vietcombank chi nhánh Huế nói riêng vào thế phải tìm kiếm cơ hội đầu tư mới, thay đổi chiến lược kinh doanh và nhóm khách hàng mục tiêu. Để có thể cạnh tranh được với các NHTM năng động trong nước cũng như các ngân hàng nước ngoài vốn có ưu thế về mảng dịch vụ ngân hàng bán lẻ. Vì lẻ đó, hệ thống Vietcombank đã xây dựng tầm nhìn kinh doanh chiến lược đến năm 2020 cho mình là: Top 1 về bán lẻ, Top 2 về bán buôn; Đứng đầu về mức độ hài lòng của khách hàng; Có khả năng sinh lời cao nhất, ROE tối thiểu 15%; Đứng đầu về chất lượng nguồn nhân lực; Đứng đầu về quản trị rủi ro. Để đạt được điều này hệ thống Vietcombank đã có sự chuyển đổi mô hình kinh doanh trong 90 chi nhánh của cả hệ thống thành các chi nhánh bán buôn, chi nhánh đa năng, chi nhánh bán lẻ. Đây là việc làm có tính tất yếu khách quan và có tính cần thiết trong chiến lược phát triển của Vietcombank. Trong đó Vietcombank chi nhánh Huế được xác định là chi nhánh bán lẻ, vì vậy định hướng kinh doanh của Vietcombank chi nhánh Huế trong thời gian tới phát triển các dịch vụ bán lẻ trong đó cần đẩy mạnh hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm trong giai đoạn hiện nay. Nhằm thực tốt chủ trương của Ban lãnh đạo Vietcombank chi nhánh Huế đã đề ra, công tác đẩy mạnh hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo đang được chú trọng.
Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi chọn đề tài “ Cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Huế “ làm đề tài nghiên cứu nhằm phân tích cụ thể về hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại Vietcombank chi nhánh Huế. Qua đó có thể đánh giá thực trạng hoạt động cho vay đồng thời tìm kiếm các giải pháp trong thời gian tới.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:
===>>> Dịch Vụ Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Tài Chính – Ngân Hàng
1.2. Mục đích và ý nghĩa nghiên cứu của luận văn Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Hệ thống những vấn đề lý thuyết cơ bản về cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo của Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Huế
Đánh giá thực trạng công tác cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Huế.
Xây dựng hệ thống các giải pháp, đề xuất, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam- Chi nhánh Huế.
1.3 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận văn
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung chủ yếu tập trung nghiên cứu hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân ( khách hàng cá nhân và hộ kinh doanh cá thể); phân khúc khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo của ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Huế
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
Hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế (VCB Huế) thời gian từ năm 2013 đến năm 2016. Vấn đề được nghiên cứu trên giác độ ngân hàng – bộ phận ra quyết định cho vay.
1.4. Phương pháp nghiên cứu Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Trên cơ sở quy trình cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo thực tế tại VCB và số liệu thực tế tại VCB Huế, tác giả sử dụng các phương pháp thống kê, so sánh để phân tích, phương pháp mô tả sử dụng các bảng biểu, các sơ đồ và các đồ thị để miêu tả chỉ tiêu cho việc phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại VCB Huế, tìm hiểu những hạn chế và nguyên nhân trong quá trình cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo và đưa ra giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác cho vay đối với đối tượng này.
1.5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục bảng biểu… đề tài được chia thành ba chương với bố cục cụ thể như sau:
- Chương 1: Cơ sở khoa học về cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Huế.
- Chương 2: Thực trạng về cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Huế.
- Chương 3: Các giải pháp để phát triển cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Huế.
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CÓ TÀI SẢN ĐẢM BẢO TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VN CHI NHÁNH HUẾ
1.1. Tổng quan về khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
1.1.1. Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo
1.1.1.1. Khái niệm về khách hàng và khách hàng cá nhân
Khách hàng là một tập hợp những cá nhân, hộ gia đình, các tổ chức kinh doanh cá thể nhỏ lẻ và có nhu cầu sử dụng sản phẩm của ngân hàng và mong muốn được thỏa mãn nhu cầu đó.
Trong nền kinh tế thị trường khách hàng nói chung và khách hàng cá nhân nói riêng có vị trí rất quan trọng; khách hàng là thượng đế. Khách hàng là người cho ta tất cả. Theo Tom Peters xem khách hàng là “ tài sản làm tăng thêm giá trị”. Đó là tài sản quan trọng nhất mặc dù giá trị của họ không có ghi trong sổ sách của ngân hàng. Vì vậy, các ngân hàng phải xem khách hàng như là nguồn vốn cần được quản lý và phát huy như bất cứ nguồn vốn nào khác.
Theo Peters Drucker, cha đẻ của ngành quản trị cho rằng mục tiêu của ngân hàng hay các công ty là “tạo ra khách hàng nói chung và khách hàng cá nhân nói riêng”. Khách hàng nói chung và khách cá nhân nói riêng là quan trọng nhất đối với mỗi ngân hàng, mỗi công ty. Họ không phụ thuộc vào mỗi ngân hàng, mỗi công ty mà mỗi ngân hàng, mỗi công ty phụ thuộc vào họ. Khách hàng cá nhân không phải là kẻ ngoài cuộc mà chính là một phần quan trọng trong việc kinh doanh của mỗi ngân hàng. Khi phục vụ nguồn khách hàng cá nhân không phải chúng ta giúp đỡ họ mà họ đang giúp các ngân hàng, công ty nơi khách hàng đến giao dịch bằng cách cho ngân hàng cơ hội để phục vụ.
Định nghĩa về khách hàng nói chung và khách hàng cá nhân nói riêng của Wal – Mart: Khách hàng là những người không phụ thuộc vào chúng ta (những nhân viên bán sản phẩm dịch vụ của ngân hàng) phụ thuộc vào họ. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Thế cho nên, khách hàng không đi tìm chúng ta, chúng ta phải đi tìm họ. Chúng ta phải bán cái mà họ thích mua, và họ cho biết là ta có cái mà họ thích. Khách hàng là người ban ơn cho chúng ta khi họ đến mua sắm ở cửa hàng chúng ta, chúng ta chẳng ban ơn gì cho họ khi cung cấp dịch vụ khách hàng. Khách hàng luôn luôn đúng, không phải chúng ta sai, trách nhiệm chúng ta là cho họ biết rằng họ luôn luôn đúng và chúng ta đồng tình với ý kiến này. Khách hàng là người đem đến cho chúng ta cái họ cần, và công việc của chúng ta là thỏa mãn nhu cầu của họ. Cái khách hàng cần mà chúng ta không có để đáp ứng nhu cầu của khách hàng đó là lỗi của mỗi chúng ta.
Khách hàng cũng không phải là số liệu thống kê vô cảm, họ là những người có tình cảm và có cảm giác giống như chúng ta. Thế cho nên, nếu khách hàng không phàn nàn gì hết, chưa có nghĩa là dịch vụ của chúng ta hoàn hảo. Họ không phàn nàn cũng có nghĩa họ giận đến mức không thèm nói gì. Dịch vụ khách hàng là phải giao tiếp với khách hàng, chứ không phải qua thống kê, qua góp ý.
Khách hàng đáng được hưởng sự phục vụ nhã nhặn và chu đáo do chúng ta cung cấp. Thế cho nên, nếu chúng ta không nhã nhặn và không chu đáo, khách hàng sẽ rời bỏ chúng ta đi, dù hàng hóa chúng ta có tốt thế nào cũng mặc.
Khách hàng là nguồn sống của ngân hàng chúng ta và tất cả các ngân hàng hoặc công ty khác. Thế cho nên, nếu khách hàng đã từ chối sự phục vụ của chúng ta đây, nếu chúng ta làm cho một ngân hàng khác và gặp họ nữa họ cũng sẽ từ chối. Khách hàng chẳng bao giờ “chết”, chỉ có những nhân viên bán hàng, và công ty thuê mướn những người này, mới “chết”.
Như vậy, khách hàng là những người chúng ta phục vụ cho dù họ có trả tiền cho dịch vụ của chúng ta hay không, khách hàng gồm khách hàng bên ngoài; khách hàng nội bộ; khách hàng cá nhân và khách hàng tổ chức.
Khách hàng cá nhân là một người hoặc một nhóm người đã đang hoặc sẽ mua và sử dụng sản phẩm dịch vụ phục vụ cho mục đích cá nhân của họ.
1.1.1.2. Khái niệm về tài sản đảm bảo và cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo
Việt Nam vẫn chưa có một tài liệu chính thức nào đưa ra định nghĩa trọn vẹn về khái niệm cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo, song hoạt động cho vay có tài sản đảm bảo dành cho đối tượng khách hàng cá nhân vẫn diễn ra một cách thường xuyên tại các ngân hàng thương mại Việt Nam và cho vay, tài sản nhận làm đảm bảo là những từ quen thuộc với cán bộ ngân hàng. Do đó, tác giả xin căn cứ vào các định nghĩa về các thuật ngữ cho vay, tài sản đảm bảo, cá nhân để xây dựng cho khái niệm cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo ở Việt Nam. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi. Xét theo mức độ tín nhiệm đối với khách hàng, cho vay được phân thành hai loại: cho vay không có tài sản đảm bảo và cho vay có tài sản đảm bảo.
Cho vay không có tài sản đảm bảo là loại cho vay không có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của bên thứ ba mà việc cho vay chỉ dựa vào uy tín của bản thân khách hàng vay.
Cho vay có đảm bảo là loại cho vay dựa trên cơ sở các hình thức đảm bảo tiền vay như thế chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của bên thứ ba.
Tài sản đảm bảo (hay gọi là tài sản thế chấp) là tài sản của bên đảm bảo (bên đi vay) dùng làm cầm cố, thế chấp, bảo lãnh để thực hiện nghĩa vụ trả nợ vay của bên đi vay. Tài sản đảm bảo đóng một vai trò quan trọng trong một khoản vay có đảm bảo bởi tài sản đảm bảo chính là nguồn thu nợ thứ hai của ngân hàng. Trong thực tế kinh doanh có muôn vàn lý do (vô tình hay hữu ý) dẫn tới nguồn thu nợ thứ nhất không thể thực hiện được, nếu không có một nguồn thu nợ bổ sung tất yếu ngân hàng sẽ gặp rủi ro.
Tài sản đảm bảo tiền vay phải có những đặc trưng sau:
- Thứ nhất: giá trị của tài sản đảm bảo phải lớn hơn nghĩa vụ được đảm bảo.
- Thứ hai: Tài sản dùng làm đảm bảo nợ vay phải tạo ra được ngân lưu (Phải có giá trị và thị trường tiêu thụ).
- Thứ ba: Tài sản đảm bảo phải có đầy đủ cơ sở pháp lý để người cho vay (ngân hàng) có quyền ưu tiên về xử lý tài sản đảm bảo.
- Thứ tư: Tài sản đảm bảo phải thuộc sở hữu, quyền sử dụng (đối với đất đai) của người đi vay, người bảo lãnh hoặc thuộc quyền quản lý sử dụng của Doanh nghiệp Nhà nước trong trường hợp doanh nghiệp này đi vay hay bảo lãnh. Người đi vay phải xuất trình các giấy tờ, tài liệu là chứng từ chứng minh quyền sở hữu, sử dụng hợp pháp đối với tài sản thế chấp.
- Thứ năm: Tài sản đảm bảo phải được pháp luật thừa nhận và không thuộc diện cấm giao dịch.
Tóm lại: Cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo là việc khách hàng cá nhân vay vốn của ngân hàng mà theo đó nghĩa vụ trả nợ của khách hàng vay được cam kết bảo đảm thực hiện bằng tài sản cầm cố, thế chấp, tài sản hình thành từ vốn vay của khách hàng hoặc bảo lãnh bằng tài sản của bên thứ ba [2],[5],[8].
1.1.2. Đặc điểm cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
1.1.2.1 Quy mô khoảng vay nhỏ, số lượng khoảng vay lớn Khách hàng cá nhân thường có hai mục đích vay:
Thứ nhất là cá nhân, hộ gia đình vay để bổ sung vốn kinh doanh. Quyền hoạt động sản xuất kinh doanh của cá nhân, hộ gia đình được pháp luật thừa nhận, nhưng do năng lực hạn chế nên hoạt động kinh doanh thường không có quy mô lớn.
Thứ hai cá nhân vay đáp ứng nhu cầu vốn để tiêu dùng. Khoản vay cá nhân cho mục đích này trực tiếp phục vụ cho nhu cầu chi tiêu cho cuộc sống như mua nhà đất, mua sắm vật dụng gia đình, xây dựng, sửa chữa nhà…
Số tiền cho vay hai mục đích này đều bị giới hạn những điều kiện từ ngân hàng đó là: tính hợp lý của nhu cầu vốn, khả năng trả nợ và tài sản đảm bảo.
Tuy nhiên số lượng các khoản cho vay cá nhân có tài sản đảm bảo là rất lớn do hai nguyên nhân:
Số lượng khách hàng cá nhân đông do đối tượng của loại hình cho vay này là mọi cá nhân trong xã hội, từ những người có thu nhập cao đến những người có thu nhập trung bình và thấp.
Nhu cầu tín dụng phong phú và đa dạng của khách hàng cá nhân, vì khi chất lượng cuộc sống và trình độ dân trí được nâng cao, người dân càng có nhu cầu vay ngân hàng để cải thiện và nâng cao mức sống.
1.1.2.2 Cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB thường dẫn đến các rủi ro sau: Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Rủi ro thông tin bất cân xứng
Khi thẩm định cho vay thì thông tin về bản thân khách hàng là một trong những yếu tố quan trọng để ngân hàng đưa đến quyết định cho vay, bên cạnh tính hợp lý và hợp pháp của nhu cầu vốn, khả năng trả nợ và tài sản đảm bảo [3],[15].
Đối với khách hàng là tổ chức, việc nắm bắt thông tin khách hàng là tương đối thuận lợi do có rất nhiều nguồn thông tin được công khai như: báo cáo tài chính, thông tin xếp hạng tín dụng, tình hình nộp thuế, uy tín quan hệ với các đối tác…
Ngược lại, đối với cá nhân việc đánh giá nhân thân, nguồn trả nợ, mục đích sử dụng vốn vay thường khó đầy đủ và rõ ràng dẫn đến rủi ro thông tin bất cân xứng, khiến cho việc thẩm định khách hàng thiếu chính xác. Nguồn trả nợ chủ yếu của khách hàng cá nhân là từ thu nhập ổn định ở thời điểm hiện tại. Trong thực tế cuộc sống có muôn vàn lý do (vô tình hay hữu ý) dẫn tới nguồn thu nợ thú nhất không thể thực hiện được. Lúc này ngân hàng dùng đến nguồn thu nợ thứ hai đó là tài sản ngân hàng nhận làm đảm bảo để đảm bảo cho nghĩa vụ trả nợ vay của bên đi vay với ngân hàng. Nếu không có nguồn thu nợ thứ hai này ( nguồn thu bổ sung) tất yếu ngân hàng sẽ gặp không ít những rủi ro.
Rủi ro tác nghiệp
Do đặc điểm của cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo là quy mô mỗi khoản vay nhỏ nhưng số lượng khoản vay lớn, vì vậy để có thể đáp ứng tối đa nhu cầu khách hàng nhằm nâng cao kết quả công việc đòi hỏi sự phục vụ nhanh chóng của CBTD. Do đó, trong quá trình thẩm định hồ sơ tín dụng các cán bộ thường hay chủ quan, thậm chí lợi dụng sự lỏng lẻo của công tác quản lý và sơ hở của các quy định để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khách hàng, hoặc thông đồng với khách hàng gây ra những tổn thất cho ngân hàng.
1.1.2.3 Cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB tốn kém nhiều chi phí
Do đặc điểm của khách hàng cá nhân là số lượng nhiều và phân tán rộng nên để duy trì và phát triển cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đẩm bảo sẽ tốn nhiều chi phí cho công tác:
- Mở rộng hệ thống mạng lưới, quảng cáo, tiếp thị tạo thuận lợi trong việc tiếp cận đối tượng khách hàng cá nhân ở từng địa bàn, khu vực.
- Phát triển nhân sự đầy đủ nhằm phục vụ khách hàng nhanh chóng, chính xác từ khâu tiếp nhận hồ sơ, thẩm định đến quyết định cho vay, giải ngân và thu nợ.
- Các chi phí liên quan như: chi phí quản lý, văn phòng phẩm, điện, nước, điện thoại, công tác phí hỗ trợ CBTD…
1.1.2.4 Quan hệ cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB thông thường có hai hoặc ba bên tham gia chính là bên đi vay, bên thế chấp và bên cho vay Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Bên đi vay: Cá nhân, hộ gia đình là bên đề nghị ngân hàng cấp một khoản tín dụng cho mình.
Bên cho vay (bên nhận tài sản đảm bảo): Ngân hàng cũng là bên nhận tài sản làm đảm bảo để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ vay cho bên đi vay.
Bên bảo đảm (hay bên thế chấp): Có hai trường hợp xảy ra
Bên đi vay dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm nghĩa vụ trả nợ vay đối với ngân hàng thì bên đi vay cũng chính là bên thế chấp hay bên đảm bảo. Do đó, trong quan hệ cho vay trong trường hợp này sẽ có hai bên tham gia chính là bên đi vay (bên đảm bảo hay bên thế chấp) và bên cho vay (bên nhận thế chấp hay bên nhận TSĐB)
Bên đi vay dùng tài sản thuộc sở hữu của bên thứ ba để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ vay đối với ngân hàng thì bên đi vay hay bên thế chấp là hai bên khác nhau. Do đó, trong quan hệ vay ở trường hợp này sẽ có ba bên tham gia chính: bên đi vay, bên cho vay và bên dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để đảm bảo cho khoản vay.
Ngoài ra, quan hệ cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB còn liên quan tới một số đối tượng khác: Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bên bảo hiểm…
1.1.3. Mục đích:
Đáp ứng các nhu cầu vay vốn để thực hiện các phương án kinh doanh.
Đáp ứng nhu cầu vay vốn để phục vụ cho nhu cầu đời sống của cá nhân.
1.2. Lý luận cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
1.2.1. Một số phương pháp định giá tài sản đảm bảo cho khoản vay
Mỗi loại tài sản nhận làm đảm bảo cho khoản vay có đặc điểm riêng, vì thế mỗi loại tài sản nhận làm đảm bảo được định giá theo một phương pháp riêng. Dưới đây là một số phương pháp định giá chủ yếu [4, tr.95].
1.2.1.1. Phương pháp so sánh
Phương pháp so sánh là phương pháp định giá dựa trên cơ sở phân tích mức giá của các tài sản tương tự với tài sản định giá đã giao dịch thành công hoặc đang mua, bán trên thị trường vào thời điểm định giá hoặc gần với thời điểm định giá để ước tính giá trị thị trường của tài sản cần định giá.
Phương pháp so sánh chủ yếu được áp dụng trong định giá là các tài sản có giao dịch mua, bán phổ biến trên thị trường.
1.2.1.2. Phương pháp chi phí
Phương pháp chi phí là phương pháp định giá dựa trên cơ sở chi phí tạo ra một tài sản tương tự tài sản cần định giá để ước tính giá trị thị trường của tài sản cần định giá.
Phương pháp chi phí chủ yếu được áp dụng trong định giá các tài sản chuyên dùng, ít hoặc không có mua, bán phổ biến trên thị trường, tài sản đã qua sử dụng, tài sản không đủ điều kiện để áp dụng phương pháp so sánh.
1.2.1.3. Phương pháp thu nhập Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Phương pháp thu nhập (hay còn gọi là phương pháp đầu tư) là phương pháp định giá dựa trên cơ sở chuyển đổi các dòng thu nhập ròng trong tương lai có thể nhận được từ việc khai thác tài sản cần định giá thành giá trị vốn hiện tại của tài sản (quá trình chuyển đổi này còn được gọi là quá trình vốn hóa thu nhập) để ước tính giá trị thị trường của tài sản cần định giá.
Phương pháp thu nhập chủ yếu được áp dụng trong định giá tài sản đầu tư (bất động sản, động sản..) mà tài sản đó có khả năng tạo ra thu nhập trong tương lai và đã xác định tỷ lệ vốn hóa thu nhập.
1.2.1.4. Phương pháp thặng dư
Phương pháp thặng dư là phương pháp định giá mà giá trị thị trường của tài sản cần định giá được xác định giá trị vốn hiện có trên cơ sở ước tính bằng cách lấy giá trị ước tính giả định của tài sản trừ đi tất cả các chi phí phát sinh để tạo ra sự phát triển đó.
Phương pháp thặng dư chủ yếu được áp dụng trong định giá bất động sản có tiềm năng phát triển.
1.2.1.5. Phương pháp lợi nhuận
Phương pháp lợi nhuận là phương pháp định giá dựa trên khả năng sinh lời của việc sử dụng tài sản để ước tính giá trị thị trường của tài sản cần định giá.
Phương pháp lợi nhuận chủ yếu được áp dụng trong định giá các tài sản mà việc so sánh với những tài sản tương tự gặp khó khăn do giá trị của tài sản chủ yếu phụ thuộc vào khả năng sinh lời của tài sản như khách sạn, nhà hàng, rạp chiếu phim..
Hiện nay, các Ngân hàng thương mại Việt Nam thường áp dụng phương pháp so sánh để định giá tài sản nhận làm đảm bảo bởi tài sản đem thế chấp chủ yếu Việt Nam là bất động sản, động sản. Mặt khác, phương pháp so sánh đòi hỏi chi phí ít hơn, trình độ chuyên môn ít hơn so với các phương pháp định giá khác.
1.2.2. Nội dung về cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
1.2.2.1. Qui trình cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo.
Nhận và kiểm tra hồ sơ vay vốn của khách hàng
Tư vấn, thương thảo điều kiện vay vốn
Là khâu căn bản đầu tiên của quy trình tín dụng, bước này do cán bộ tín dụng thực hiện ngay sau khách hàng có đề xuất vay vốn. CBTD thông báo cho khách hàng biết các chính sách cho vay mà ngân hàng đang áp dụng. Tham vấn cho khách hàng lựa chọn loại hình cho vay phù hợp. Thương thảo sơ bộ các điều kiện vay mà ngân hàng có thể áp dụng (lãi suất, thời hạn, hình thức đảm bảo, điều kiện ràng buộc..). CBTD hướng dẫn cụ thể cho khách hàng lập hồ sơ vay vốn theo quy định của pháp luật và của ngân hàng.
Nhận và kiểm tra hồ sơ vay vốn: Đây là một khâu rất quan trọng vì nó liên quan đến tính pháp lý và tính đầy đủ của bộ hồ sơ, nên khi thu thập hồ sơ CBTD cần phải kiểm tra sơ bộ các yếu tố: Bộ hồ sơ đủ loại và đủ số lượng; Các giấy tờ có đủ chữ ký và dấu xác nhận của các cơ quan liên quan; các giấy tờ có phù hợp với nhau về nội dung.
Nhìn chung một bộ hồ sơ vay vốn cần phải thu thập các loại giấy tờ sau như: – Hồ sơ pháp lý:
- Bản photo giấy CMND/Hộ chiếu
- Sổ hộ khẩu/KT3
- Giấy đăng ký kết hôn/giấy chứng nhận độc thân
- Hồ sơ chứng minh tài chính.
- Hồ sơ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay.
- Hồ sơ tài sản đảm bảo
- Hồ sơ phê duyệt ngân hàng lập.
Thẩm định cho vay: Đây cũng là bước mang ý nghĩa hết sức quan trọng, liên quan trực tiếp đến hiệu quả của khoản vay. Vì vậy, cán bộ tham gia phát huy tinh thần trách nhiệm cao, lòng yêu nghề và đặc biệt là các kiến thức đã trang bị nhằm bảo đảm đánh giá chính xác mức độ rủi ro của khoản vay. Đánh giá được khả năng hiện tại và tương lai của khách hàng trong việc sử dụng vốn vay và hoàn trả nợ. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Nội dung thẩm định: Thẩm định được thực hiện trên ba nguồn thông tin: Hồ sơ tài liệu do khách hàng cung cấp, khảo sát thực tế và các nguồn khác.
Mục tiêu:
Tìm kiếm những tình huống có thể xảy ra dẫn đến rủi ro cho ngân hàng, dự đoán khả năng khắc phục những rủi ro đó, dự kiến những biện pháp giảm thiểu rủi ro và hạn chế tổn thất cho ngân hàng.
Phân tích tính chân thật của những thông tin đã thu thập được từ phía khách hàng trong bước 1, từ đó nhận xét thái độ, thiện chí của khách hàng làm cơ sở cho việc ra quyết định cho vay.
Quyết định cho vay và ký hợp đồng tín dụng:
Trong khâu này, ngân hàng sẽ ra quyết định đồng ý hoặc từ chối cho vay đối với một hồ sơ vay vốn của khách hàng. Đây là khâu cực kỳ quan trọng trong quy trình tín dụng vì nó ảnh hưởng rất lớn đến các khâu sau, ảnh hưởng đến uy tín và hiệu quả hoạt động tín dụng của ngân hàng.
Khi ra quyết định, thường mắc 2 sai lầm cơ bản:
- Đồng ý cho vay với một khách hàng không tốt
- Từ chối cho vay với một khách hàng tốt.
Cả 2 sai lầm đều ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh tín dụng, thậm chí sai lầm thứ 2 dễ dẫn đến thiệt hại về uy tín và mất cơ hội cho vay.
Giải ngân: là khâu tiếp theo khi hợp đồng tín dụng đã được ký kết. bước này, ngân hàng sẽ tiến hành phát tiền cho khách hàng theo hạn mức tín dụng đã ký kết trong hợp đồng tín dụng. Tuy là khâu tiếp sau của quyết định tín dụng nhưng giải ngân cũng là khâu quan trọng vì nó có thể góp phần phát hiện và chấn chỉnh kịp thời nếu có sai sót ở các khâu trước. Ngoài ra, cách thức giải ngân còn góp phần kiểm tra và kiểm soát xem vốn tín dụng có được sử dụng đúng mục đích cam kết hay không.
Nguyên tắc giải ngân: phải gắn liền sự vận động tiền tệ với sự vận động hàng hóa hoặc dịch vụ có liên quan, nhằm kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng và đảm bảo khả năng thu nợ. Nhưng đồng thời cũng phải tạo sự thuận lợi, tránh gây phiền hà cho công việc sản xuất kinh doanh của khách hàng.
Kiểm tra sử dụng vốn vay:
Là khâu khá quan trọng nhằm mục tiêu bảo đảm cho tiền vay được sử dụng đúng mục đích đã cam kết, kiểm soát rủi ro tín dụng, phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những sai phạm có thể ảnh hưởng đến khả năng thu nợ sau này. Nhân viên tín dụng thường xuyên kiểm tra việc sử dụng vốn vay thực tế của khách hàng, kiểm tra hiện trạng tài sản đảm bảo, tình hình tài chính của khách hàng,… để đảm bảo khả năng thu nợ bảo đảm ít nhất 3 tháng/lần đối với cho vay ngắn hạn và 6 tháng/lần đối với cho vay trung dài hạn.
Thanh lý hợp đồng tín dụng: đây là khâu kết thúc của quy trình tín dụng. Khâu này gồm các việc quan trọng cần xử lý:
Thu nợ cả gốc và lãi.
Tái xét hợp đồng tín dụng. – Thanh lý hợp đồng tín dụng
1.2.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá liên quan đến hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Các chỉ tiêu định tính:
Đảm bảo nguyên tắc cho vay.
Bất kỳ một tổ chức kinh tế nào để được thành lập và đi vào hoạt động cũng phải dựa trên những nguyên tắc nhất định. Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh tế đặc biệt, hoạt động của nó ảnh hưởng sâu sắc đến tình hình kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước. Do vậy, hoạt động của NHTM chịu sự quản lý giám sát chặt chẽ của Nhà nước và với mỗi hình thức hoạt động sẽ có các nguyên tắc khác nhau [1],[7],[9].
Để đánh giá chất lượng một khoản vay, điều đầu tiên phải xem xét là khoản cho vay đó có đảm bảo nguyên tắc cho vay hay không. Theo quyết định 1627/QĐ ngày 15/01/2002, tại Điều 6 Nguyên tắc vay vốn ghi rõ: Khách hàng vay vốn của tổ chức tín dụng phải đảm bảo hai nguyên tắc cơ bản để cho vay là:
- Thứ nhất: Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.
- Thứ hai: Hoàn trả đầy đủ cả gốc lẫn lãi đúng hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.
Mức độ hài lòng về chất lượng phục vụ:
Mức độ hài lòng về chất lượng phục vụ của cán bộ ngân hàng: Khi cho vay, nếu cán bộ tín dụng có tinh thần thái độ, đạo đức nghề nghiệp tốt thì trong quá trình tiếp cận phục vụ khách hàng sẽ tạo cho khách hàng niềm tin và tạo một hình ảnh tốt trong mỗi khách hàng. Năng lực trình độ chuyên môn, kinh nghiệm của cán bộ tín dụng có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng các món vay. Với năng lực trình độ chuyên môn và kinh nghiệm cao thì khi thẩm định cho vay sẽ đưa ra được những quyết định đúng đắn, có hiệu quả, khả năng rủi ro thấp.
Mức độ hài lòng về cơ sở hạ tầng: Vị trí chi nhánh, phòng giao dịch (thuận tiện), công nghệ (chính xác, an toàn, nhanh chóng).
Uy tín của ngân hàng
Đây là tiêu chí quan trọng, nó ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo nói riêng. Ngân hàng tồn tại được chính là nhờ vào sự tin cậy của khách hàng đối với ngân hàng.
Mức độ hài lòng về sản phẩm dịch vụ.
Sự đa dạng về sản phẩm, mức độ linh hoạt trong từng sản phẩm, sự đơn giản, rõ ràng trong thủ tục giấy tờ và quy trình thực hiện sản phẩm dịch vụ, mức khuyến mãi, quà tặng. Ngân hàng đưa ra nhiều sự lựa chọn về sản phẩm giúp khách hàng thỏa mãn tối ưu nhu cầu của mình. Mỗi sản phẩm có mức độ linh hoạt nhất định về thời gian thực hiện, lãi suất, phí, tỷ lệ cho vay so với tài sản thế chấp… do có sự khác biệt trong từng khách hàng cụ thể. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Các chỉ tiêu định lượng:
Tỷ trọng cho vay qua các sản phẩm
Dư nợ cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo của từng sản phẩm
Tổng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB
Đây là tiêu chí phản ánh việc gia tăng quy mô của hoạt động cho vay KHCN có tài sản đảm bảo, thể hiện sự tập trung phát triển cho vay KHCN có tài sản đảm bảo, qua đó phản ánh năng lực cạnh tranh của ngân hàng trong lĩnh vực này. Sự đa dạng hóa sản phẩm cần được thực hiện trong tương quan so với các nguồn lực hiện có của ngân hàng. Nếu không, việc triển khai quá nhiều sản phẩm có thể làm cho ngân hàng kinh doanh không hiệu quả do dàn trải nguồn lực quá mức.
Tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB không đồng đều phản ánh ngân hàng tập trung phát triển những sản phẩm có dư nợ cao. Tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB qua các sản phẩm đồng đều thể hiện sự đa dạng về sản phẩm. Tùy theo mục tiêu phát triển trong từng thời kỳ mà ngân hàng có chiến lược thay đổi tỷ trọng từng loại sản phẩm của loại hình này cho phù hợp.
Nhu cầu khách hàng ngày càng đa dạng, nên ngân hàng không ngừng phát triển những sản phẩm tín dụng tốt nhất, tiện ích nhất, không chỉ đáp ứng các nhu cầu thuần túy mà còn đáp ứng mọi nhu cầu vốn miễn là “ không trái pháp luật”. Sản phẩm càng đa dạng, ngân hàng càng khai thác được những nhu cầu tiềm năng của khách hàng, từ đó mở rộng thị phần.
Ngoài ra các ngân hàng còn chủ động cạnh tranh bằng cách bán chéo sản phẩm liên quan hỗ trợ hoạt động cho vay của nhóm đối tượng này như bảo hiểm tiền vay, dịch vụ nhà đất (thủ tục pháp lý sang tên đăng bộ, bảo lãnh thực hiện hợp đồng…) giúp ngân hàng thu được nhiều lợi nhuận hơn mà cũng giảm bớt một phần rủi ro trong kinh doanh.
Tỷ lệ nợ vay trên tài sản thế chấp:
Số tiền cho vay tại hợp đồng tín dụng
Giá trị tài sản đảm bảo
Đây là chỉ tiêu để so sánh giữa giá trị khoản vay so với giá trị tài sản đảm bảo, để xác định ra tỷ lệ cho vay. Tỷ lệ cho vay này tùy thuộc vào chính sách đảm bảo tín dụng hay còn gọi là khẩu vị rủi ro của từng ngân hàng. Trong hầu hết các trường hợp tỷ lệ nợ trên giá trị tài sản thế chấp thì càng cao càng tốt đối với người đi vay, càng thấp càng tốt đối với người cho vay. Đây là một trong những chỉ tiêu rất quan trọng để ngân hàng xem xét khi xét duyệt cho vay.
Tỷ trọng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo so với tổng dư nợ cho vay
Dư nợ cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo
Tổng dư nợ cho vay
Chỉ tiêu này phản ánh quy mô của việc cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo. Tỷ lệ này cao và ngày càng tăng sẽ cho thấy ngân hàng chú trọng đến hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo.
Tỷ lệ nợ quá hạn:
Đây là chỉ tiêu phản ánh chất lượng cho vay hay nói cách khác phản ánh mức độ rủi ro trong hoạt động cho vay. Cho vay là một sản phẩm của ngân hàng nên nó cũng giống như các doanh nghiệp khác. Ngân hàng luôn phải nâng cao chất lượng sản phẩm của mình để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, có thể cạnh tranh với các ngân hàng khác. Chất lượng cho vay thể hiện ở phạm vi, mức độ, giới hạn cho vay phải phù hợp với khách hàng; phù hợp với thực lực của bản thân ngân hàng đó và phù hợp với quy định của pháp luật, Nhà nước, mà vẫn hạn chế được rủi ro cho ngân hàng [1],[6],[14]
Một khoản vay có chất lượng tốt được hiểu là các khoản cho vay được hoàn trả đúng hạn cả gốc và lãi cho ngân hàng và khoản vay đó được phân vào nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn). Theo thông tư 02/2013/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam ban hành ngày 21 tháng 01 năm 2013:
Nợ nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm nợ trong hạn và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn, Nợ quá hạn dưới 10 ngày và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn.
Có nhiều chỉ tiêu để đánh giá chất lượng của một khoản cho vay, tuy nhiên chỉ tiêu được sử dụng phổ biến hiện nay là nợ quá hạn. Nợ quá hạn là các khoản nợ đến hạn nhưng chưa được thanh toán. Theo thông tư 02/2013/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam ban hành ngày 21 tháng 01 năm 2013 về Quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thì nợ quá hạn bao gồm 4 nhóm:
Nhóm 2 (Nợ cần chú ý) bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày đến 90 ngày, Nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu, các khoản nợ khác được phân loại vào nhóm 2.
Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 91 – 180 ngày, Nợ gia hạn nợ lần đầu, Nợ được miễn hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả năng trả lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng, Nợ đang thu hồi theo kết luận thanh tra, các khoản nợ khác được phân loại vào nhóm 3. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ) bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 181 – 360 ngày; Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90 ngày theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu; Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai; Nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra nhưng đã quá thời hạn thu hồi đến 60 ngày mà vẫn chưa thu hồi được, các khoản nợ khác được phân loại vào nhóm 4.
Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn) bao gồm các khoản nợ quá hạn trên 360 ngày; Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn, từ 90 ngày trở lên theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu; Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần thứ hai; Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả chưa bị quá hạn hoặc đã quá hạn; Nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra nhưng đã quá thời hạn thu hồi trên 60 ngày mà vẫn chưa thu hồi được; Nợ của khách hàng là tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước công bố đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bị phong tỏa vốn và tài sản, các khoản nợ khác được phân loại vào nhóm 5.
Thước đo quan trọng nhất để đánh giá chất lượng của cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB là chỉ tiêu nợ quá hạn, nợ xấu của Ngân hàng. Nó tác động đến tất cả các lĩnh vực hoạt động chính của ngân hàng. Chỉ tiêu này được thể hiện bằng công thức:
Nếu nợ quá hạn gia tăng làm cho mức độ rủi ro cho vay của ngân hàng gia tăng và làm cho khả năng mất vốn của ngân hàng cũng gia tăng làm ảnh hưởng đến dòng tiền dự tính thu về, ảnh hưởng đến cung thanh khoản. Ngân hàng không dự tính được điều này nên phải đi vay với lãi suất cao để bù đắp không những thế ngân hàng còn mất thêm một khoản phí để đôn đốc, giám sát thu nợ.
Tỷ lệ nợ xấu:
Phát triển cho vay khách phải đi đôi với tăng trưởng chất lượng cho vay.
Chất lượng cho vay một phần được thể hiện ở mức độ an toàn vốn của khoản vay thông qua chỉ tiêu tỷ lệ nợ xấu – đánh giá khả năng thu hồi nợ.
Nợ xấu là nợ thuộc các nhóm 3, 4, 5 trong bảng cân đối kế toán của ngân hàng. Cũng như tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu của một ngân hàng càng thấp càng tốt. Thực tế, rủi ro trong kinh doanh là không tránh khỏi, do đó ngân hàng thường chấp nhận một tỷ lệ nhất định được coi là giới hạn an toàn. Mức dưới 3% có thể coi là ngưỡng khá tốt trong hoạt động ngân hàng. Tỷ lệ an toàn cho phép theo thông lệ quốc tế và Việt Nam là 5%.
Thu nhập từ hoạt động cho vay
Hiệu quả của hoạt động cho vay được phản ánh thông qua thu nhập từ hoạt động cho vay hoặc tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB trên tổng thu lãi từ cho vay. Thu nhập ở đây được tính bằng chênh lệch giữa chi phí đầu vào và các chi phí khác cho hoạt động cho vay với thu lãi đầu ra.
Thu nhập từ cho vay = Thu từ hoạt động cho vay – Chi phí cho vay
Chỉ tiêu này giúp ngân hàng đánh giá được hiệu quả hoạt động cho vay trong tổng quan hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Từ đó có định hướng rõ ràng trong hoạt động cho vay nhằm đạt được mục tiêu gần và kế hoạch lâu dài để có đường lối phát triển rõ ràng trong tương lai.
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương chi nhánh Huế. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
1.2.3.1. Nhóm nhân tố thuộc về khách hàng
Khách hàng là người lựa chọn và ra các quyết định vay vốn từ ngân hàng nên các yếu tố thuộc về bản thân khách hàng có tác động rất lớn đến khả năng mở rộng cho vay KHCN có TSĐB của ngân hàng. Khi quy mô về nhu cầu vay của khách hàng tăng thì ngân hàng mới có điều kiện mở rộng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB.
Nhu cầu vốn của khách hàng
Sản phẩm cho vay KHCN có TSĐB của NHTM là sản phẩm dịch vụ nên nhu cầu vốn của khách hàng là yếu tố quyết định các hình thức cho vay KHCN có TSĐB của ngân hàng. Nhu cầu vốn của khách hàng chính là căn cứ để xây dựng và mở rộng chiến lược phát triển sản phẩm cho vay KHCN có TSĐB của Ngân hàng. KHCN của ngân hàng là các cá nhân và hộ gia đình với các nhu cầu vay vốn rất đa dạng, từ các nhu cầu phục vụ nhu cầu đời sống của cá nhân đến các nhu cầu vay phục vụ sản xuất kinh doanh. Tuỳ từng giai đoạn, thời điểm mà sẽ xuất hiện các nhu cầu nổi bật cần tài trợ. Vấn đề là ngân hàng phải phát hiện những nhu cầu đó nhanh nhất để đáp ứng kịp thời vì những người đi đầu sẽ có ưu thế trong việc thu hút khách hàng đến với mình. Những khách hàng có nghề nghiệp khác nhau, tình trạng gia đình và hôn nhân, độ tuổi khác nhau sẽ có những nhu cầu được tài trợ khác nhau. Như vậy, xác định được nhu cầu vốn của khách hàng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho ngân hàng trong việc mở rộng cho vay KHCN có TSĐB.
Khả năng đáp ứng các điều kiện khi vay của khách hàng
Đó là các yếu tố về tài chính, thu nhập, đạo đức, tài sản đảm bảo của khách hàng thoả mãn các điều kiện vay vốn của ngân hàng để đảm bảo an toàn cho khoản cho vay. Việc phát hiện ra nhu cầu được tài trợ thôi chưa đủ mà cái quan trọng hơn là ngân hàng phải phát hiện ra các nhu cầu có khả năng thanh toán, bởi chỉ có đáp ứng những nhu cầu có khả năng thanh toán mới đem lại thu nhập cho ngân hàng. Nhu cầu có khả năng thanh toán được hiểu là các nhu cầu cần tài trợ của khách hàng mà việc trả nợ trong tương lai được đảm bảo.
Khách hàng có trình độ văn hoá, sự hiểu biết về cho vay thì họ sẽ có trách nhiệm với các khoản nợ và có ý thức trả nợ đối với ngân hàng. Nếu khách hàng là người có đạo đức tốt, có ý thức với khoản nợ đối với ngân hàng, trả nợ đúng hạn và đầy đủ thì rủi ro của món vay là thấp, khách hàng sẽ tạo được niềm tin với ngân hàng, do vậy ngân hàng sẽ có điều kiện để mở rộng cho vay KHCN có TSĐB.
Ngoài ra còn có các yếu tố khác như: quy mô gia đình, đặc điểm, tính cách của khách hàng, khả năng đáp ứng các điều kiện vay của khách hàng như tài sản bảo đảm, các giấy tờ về quyền sở hữu cũng ảnh hưởng đến nhu cầu vay vốn của khách hàng.
1.2.3.2 Nhân tố về môi trường kinh tế – xã hội Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Môi trường kinh tế
Nền kinh tế là một hệ thống bao gồm nhiều hoạt động có liên quan biện chứng, ràng buộc lẫn nhau. Cho nên, bất kỳ sự biến động nào của nền kinh tế cũng gây ra những biến động trong tất cả các lĩnh vực khác, trong đó có hoạt động kinh doanh của ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay nói riêng,
Khi nền kinh tế ở thời kỳ hưng thịnh, tốc độ tăng trưởng cao và ổn định, người dân yên tâm về mức thu nhập của họ trong tương lai, nhu cầu về cuộc sống sẽ tăng lên do đó các ngân hàng thương mại có cơ hội để phát triển hoạt động cho vay cá nhân. Ngược lại, khi nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái, mất ổn định thì phần lớn người dân chỉ mong muốn đảm bảo cuộc sống ở mức bình thường mà chưa thể nghĩ đến việc đi vay để thỏa mãn nhu cầu cao hơn hoặc e ngại không đủ khả năng chi trả khoản nợ vay.
Môi trường văn hoá – xã hội
Môi trường xã hội mà đặc trưng gồm các yếu tố như: tình hình trật tự xã hội, thói quen, tâm lý, trình độ học vấn, bản sắc dân tộc (thể hiện qua những nét tính cách tiêu biểu của người dân như niềm tin, tính cần cù, trung thực, ham lao động, thích tằn tiện và ưu hưởng thụ…) hoặc những yếu tố về nơi ở, nơi làm việc… cũng ảnh hưởng đến thói quen chi tiêu của người dân.
Thông thường, nơi nào tập trung nhiều người có địa vị trong xã hội, trình độ, thu nhập cao thì chắc chắn nhu cầu về mức sống ở đó lớn. Do vậy, nhu cầu vay vốn cao hơn nơi khác, do đó có khả năng mở rộng hoạt động cho vay này. Còn phần lớn những người lao động chân tay thì chỉ mong muốn đảm bảo cuộc sống ở mức bình thường, họ chưa nghĩ tới chuyện đi vay để nâng cao mức sống của cá nhân và gia đình.
1.2.3.3. Môi trường luật pháp
Môi trường pháp luật bao gồm hệ thống các văn bản pháp lý của nhà nước là một nhân tố ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động của hệ thống ngân hàng. Nếu những văn bản pháp luật không rõ ràng, không đầy đủ sẽ tạo những khe hở pháp luật gây rắc rối và tổn hại đến lợi ích cho các bên tham gia trong quan hệ với hoạt động cho vay ngân hàng. Ngược lại, sự chặt chẽ và đồng bộ của luật pháp sẽ góp phần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, tạo tính trật tự và ổn định của thị trường để hoạt động cho vay nói riêng và hoạt động kinh doanh của NHTM nói chung được diễn ra thông suốt và hiệu quả.
Một hệ thống pháp lý ổn định và thống nhất tạo điều kiện thuận lợi cho NHTM xây dựng đường lối phát triển đi vào quỹ đạo ổn định, ngăn chặn kịp thời những rủi ro, những tiêu cực xảy ra, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay đồng thời NHNN có thể kiểm soát và ổn định tiền tệ quốc gia.
1.2.3.4 Sự phát triển của Khoa học – Công nghệ Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Ngày nay, với sự phát triển không ngừng của khoa học, công nghệ đã tạo điều kiện cho nhiều nghành, lĩnh vực khác phát triển với quy mô toàn cầu, trong đó có lĩnh vực ngân hàng. Với sự phát triển của khoa học, công nghệ việc xử lý giao dịch của các ngân hàng trở nên nhanh chóng, dễ dàng hơn, đồng thời các nghiệp vụ cũng được xử lý theo một quy trình chặt chẽ do máy móc thực hiện thay cho lao động thủ công. Từ đó, giảm bớt thời gian giao dịch giữa ngân hàng với khách hàng, tăng sự chính xác trong phân tích, thẩm định tín dụng, từ đó hạn chế rủi ro cho ngân hàng. Nhờ đó, các ngân hàng có thể mở rộng cho vay và đưa ra các sản phẩm mới đối với hoạt động cho vay KHCN có TSĐB.
1.2.3.5 Đối thủ cạnh tranh
Sự xuất hiện các đối thủ cạnh tranh trên thị trường tài chính dẫn đến thị phần cho vay KHCN bị chia nhỏ và khiến cho ngân hàng cần phải tìm ra các chiến lược, các chính sách đặc trưng của ngân hàng nhằm thu hút được khách hàng đến với ngân hàng, không chỉ giữ chân khách hàng cũ mà còn thu hút thêm khách hàng mới. Như vậy, với sự xuất hiện của các đối thủ cạnh tranh sẽ khiến thị phần cho vay KHCN có TSĐB của ngân hàng bị giảm sút, điều này sẽ gây ra sự khó khăn cho ngân hàng trong việc mở rộng qui mô cho vay KHCN có TSĐB, nhưng sẽ khuyến khích ngân hàng trong việc tăng chất lượng cho vay đối với KHCN có TSĐB.
Bên thứ ba
Trong hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo, không chỉ có sự tham gia của ngân hàng, khách hàng đi vay mà còn có sự tham gia của các đối tượng khác như bên thế chấp tài sản (nếu tài sản đó không thuộc sở hữu của người đi vay..), bên giữ tài sản thế chấp. Nên hoạt động cho vay có tài sản đảm bảo còn phụ thuộc vào sự phối kết hợp của các bên tham gia. Ví dụ như nhà phân phối ô tô cho khách hàng mua trả góp, muốn khách hàng có thể thực hiện khoản vay có đảm bảo bằng chính chiếc xe ô tô với ngân hàng thì thông thường giữa nhà phân phối ô tô và ngân hàng phải có một sự kết hợp nhất định như hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa nhà phân phối ô tô và ngân hàng đó.
1.2.3.6 Năng lực cạnh tranh của ngân hàng Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Sự phát triển của hoạt động cho vay KH cá nhân có TSĐB ở một ngân hàng chủ yếu do chính nội lực cuả ngân hàng quyết định. Trong đó phải kể đến một số nhân tố chính như:
- Định hướng phát triển của ngân hàng, đây là điều kiện tiên quyết để đẩy mạnh hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB. Nếu trong kế hoạch phát triển của mình các ngân hàng không quan tâm đến lĩnh vực này thì các khách hàng có nhu cầu vay vốn cũng sẽ không có nhiều lựa chọn để thỏa mãn nhu cầu của họ. Ngược lại, nếu ngân hàng muốn phát triển thì họ sẽ đưa ra những chiến lược cụ thể để thu hút đối tượng khách hàng này đến với mình. Khi đó cung cầu sẽ có điều kiện thuận lợi để gặp nhau, cũng có nghĩa là ngân hàng sẽ có nhiều cơ hội để phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB.
- Năng lực tài chính của ngân hàng, là một trong những yếu tố được nhà lãnh đạo ngân hàng xem xét khi đưa ra quyết định đường lối phát triển của mình. Năng lực tài chính của ngân hàng được xác định dựa trên một số yếu tố như số lượng vốn chủ sở hữu, tỷ lệ phần trăm lợi nhuận năm sau so với năm trước, tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ, số lượng tài sản thanh khoản. Khi ngân hàng có sức mạnh thì có thể đầu tư vào các danh mục mà mình quan tâm, vì vậy hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB có cơ hội được chú trọng phát triển.
- Chính sách tín dụng của ngân hàng: Yếu tố góp phần không nhỏ tới thành công của cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo là các chính sách, quy định của ngân hàng. Chính sách cho vay của ngân hàng là hệ thống các chủ trương, quy định chi phối hoạt động cho vay do hội đồng quản trị đưa ra nhằm sử dụng hiệu quả nguồn vốn để tài trợ cho các doanh nghiệp, các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân. Chính sách cho vay phản ánh cương lĩnh tài trợ của một ngân hàng, trở thành hướng dẫn chung cho cán bộ tín dụng và các nhân viên ngân hàng, tăng cường chuyên môn hoá trong phân tích cho vay, tạo sự thống nhất chung trong hoạt động cho vay nhằm hạn chế rủi ro và nâng cao khả năng sinh lời.
Những yếu tố trong chính sách cho vay đều tác động một cách mạnh mẽ tới việc mở rộng cho vay nói chung và hoạt động cho vay KHCN có tài sản đảm bảo nói riêng. Một ngân hàng chỉ có thể mở rộng hoạt động cho vay KHCN có tài sản đảm bảo khi có mục tiêu mở rộng rõ ràng được thể hiện như một cương lĩnh trong chính sách cho vay. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Toàn bộ các vấn đề có liên quan đến tài trợ một khoản cho vay nói chung đều được xem xét và đưa ra trong chính sách cho vay của ngân hàng. Tuy nhiên, 3 yếu tố chính có ảnh hưởng trực tiếp là: chính sách lãi suất cho vay, phương thức cho vay và tài sản nhận làm đảm bảo tiền vay.
Về lãi suất cạnh tranh: Đây có thể xem là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp và đầu tiên đến quyết định vay vốn của khách hàng. Ngân hàng nào có lãi suất cho vay thấp hơn sẽ thu hút được nhiều khách hàng quan tâm và đặt vấn đề vay vốn. Tuy nhiên, các ngân hàng không thể hạ lãi suất cho vay thấp hơn hẳn so với các ngân hàng khác để thu hút khách hàng mà lãi suất cho vay cạnh tranh này phải được xác định trên cơ sở quy định chung về lãi suất của hệ thống ngân hàng, lãi suất phải phù hợp với lợi nhuận của ngân hàng, đảm bảo trang trải được chi phí về quản lý, về trả lãi tiền gửi huy động, bù đắp được rủi ro có thể xảy ra…
Về phương thức cho vay: Phương thức cho vay đa dạng phong phú, đáp ứng được các nhu cầu của khách hàng theo từng thời điểm, thời kỳ cũng là nhân tố quan trọng góp phần vào việc thu hút khách hàng, đặc biệt là khách hàng cá nhân.
Về tài sản nhận làm đảm bảo tiền vay: Điều kiện về tài sản bảo đảm tiền vay đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định cho vay của ngân hàng. Tùy từng thời kỳ và đặc điểm của từng loại tài sản bảo đảm, ngân hàng có chính sách về bảo đảm tiền vay linh hoạt cũng sẽ góp phần quan trọng đối với mục tiêu mở rộng quy mô tín dụng nói chung và tín dụng cá nhân có tài sản đảm bảo nói riêng.
Chính sách cho vay phản ánh định hướng cơ bản cho hoạt động tín dụng, nó có ý nghĩa quyết định đến sự thành công hay thất bại của ngân hàng. Ngân hàng cần phải có chính sách tín dụng phù hợp với đường lối phát triển kinh tế, đồng thời kết hợp được lợi ích của người gửi tiền, của Ngân hàng và người vay tiền. Đó là chính sách chăm sóc khách hàng trước và sau khi cho vay có chu đáo hay không, đó là các quy định về phương thức trả nợ, thời gian vay vốn có linh hoạt và phù hợp với thu nhập hiện có của người dân hay không; các quy định về phương thức giải ngân và thanh toán thủ tục xin vay vốn có phức tạp hay đơn giản, thời gian thẩm định hồ sơ vay vốn kéo dài bao lâu, nếu thời gian thẩm định quá dài thì khách hàng sẽ không muốn chờ đợi và tìm tới các ngân hàng khác.
Trình độ cũng như đạo đức nghề nghiệp của cán bộ: Mỗi con người khác nhau sẽ hành động khác nhau do suy nghĩ và nhận thức khác nhau, vì thế đội ngũ lãnh đạo của các ngân hàng khác nhau sẽ đưa ra các quyết sách khác nhau, cán bộ ngân hàng khác nhau có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp khác nhau cũng sẽ có hành vi khác nhau. Cán bộ ngân hàng là người trực tiếp tiếp xúc với khách hàng, người trực tiếp thẩm định, đánh giá về khách hàng, về tài sản nhận làm đảm bảo của khách hàng, về mục đích khoản vay…Nếu đội ngũ CBTD có trình độ chuyên môn, am hiểu pháp luật, có kinh nghiệm sẽ có khả năng phân tích thẩm định tốt từ đó đưa ra các báo cáo đề xuất tín dụng chính xác. Ngoài ra, cán bộ ngân hàng cần có đạo đức nghề nghiệp, tận tâm với công việc, nhiệt tình hỗ trợ khách hàng những thủ tục cần thiết. Đơn cử nếu cán bộ ngân hàng móc nối với khách hàng để đánh giá sai giá trị tài sản nhận làm đảm bảo sẽ ảnh hưởng đến việc xử lý tài sản thế chấp sau này.
Trình độ khoa học công nghệ và khả năng quản lý của ngân hàng, cũng là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới sự phát triển cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB. Nếu ngân hàng có công nghệ hiện đại sẽ dẫn tới việc giải quyết các thủ tục được nhanh chóng, chính xác, giảm bớt các thủ tục rườm rà cho khách hàng và việc quản lý hồ sơ khách hàng cũng được thuận tiện hơn. Bên cạnh vấn đề về công nghệ, ngân hàng cần có các quy định, nội quy làm việc thưởng phạt nghiêm minh, quản lý tốt để tạo động lực làm việc cho cán bộ nhân viên ngân hàng, tác động đến phong cách làm việc của nhân viên.
1.3. Một số kinh nghiệm về hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo của các ngân hàng thương mại Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Kinh nghiệm về sự thành công
Trong năm 2016, 2015, 2014, 2013 Ngân hàng ANZ được tạp chí International Finance trao tặng là ngân hàng nước ngoài bán lẻ tốt nhất Việt Nam và dịch vụ thẻ tín dụng tốt nhất Việt Nam. Ngân hàng HSBC được bình chọn là Ngân hàng dịch vụ bán lẻ quốc tế của năm tại Việt Nam năm 2016 do tạp chí Asian Finance and Banking bình chọn. Và là một trong ngân hàng nước ngoài tốt nhất tại Việt Nam từ năm 2006 đến năm 2012, và năm 2014, 2015, 2016 do tạp chí FinanceAsia bình chọn.
Bằng khen của Trung tâm thông tin Tín dụng thuộc ngân hàng Nhà nước Việt Nam ghi nhận thành tích xuất sắc trong việc chấp hành các quy định về thông tin tín dụng tại Việt Nam năm 2013 và sáu tháng đầu năm 2014.
Vậy nguyên nhân do đâu mà các ngân hàng nước ngoài như ANZ và HSBC đạt được nhiều thành công trong lĩnh vực bán lẻ hay cụ thể hơn là lĩnh vực cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo như vậy.
Ngân hàng ANZ
Vào năm 2008, ANZ là một trong ba ngân hàng nước ngoài đầu tiên được ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp giấy phép thành lập ngân hàng thương mại có 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam. Giấy phép này cho phép ANZ đẩy mạnh chiến lược phát triển, mở rộng mạng lưới hoạt động tại Việt Nam, thành lập nhiều chi nhánh và phòng giao dịch tại thị trường Việt Nam. Ngân hàng ANZ Việt Nam hiện cung cấp đầy đủ các dịch vụ ngân hàng thương mại bao gồm Dịch vụ Ngân hàng
Bán lẻ và Quản lý tài sản, Dịch vụ Tài chính khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo, Dịch vụ tài chính Bán buôn. ANZ Việt Nam đã và đang mang tới cho khách hàng những sản phẩm dịch vụ thực sự khác biệt so với các ngân hàng khác với bằng chứng là rất nhiều các khách hàng đang chuyển từ ngân hàng nội địa sang sử dụng dịch vụ của ANZ và họ thực sự tin rằng, không phải tất cả các ngân hàng đều giống nhau. ANZ đặc biệt cung cấp cho khách hàng cá nhân sản phẩm cho vay đa dạng, tiện ích, có lãi suất hấp dẫn với chất lượng dịch vụ cao, thời gian thẩm định hồ sơ nhanh chóng (trong vòng 4 giờ), tư vấn khách hàng ân cần chi tiết đã giúp ANZ được đánh giá là có khả năng xử lý công việc ưu việt hơn so với các ngân hàng quốc tế và nội địa khác.
Trong tháng 3/2011, ANZ Việt Nam được The Asean Banker trao giải thưởng “Sản phẩm cho vay mua nhà tốt nhất khu vực châu Á” nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ của sản phẩm này và đánh đúng vào nhu cầu của khách hàng tại thời điểm năm 2011 với các gói sản phẩm dịch vụ đa dạng. Sản phẩm mới đột phá trên là hình thức “tái vay vốn” – hình thức này cho phép khách hàng có thể vay lại khoản tiền mà khách hàng đã thanh toán cho ngân hàng trước đó trong gói vay mua nhà của mình thông qua thực hiện các thủ tục nhanh chóng trong vòng 4 giờ. Trong năm 2013 ngân hàng này cũng vinh dự nhận được giải thưởng “Ngân hàng Bán lẻ tốt nhất Việt Nam” do Tạp chí The Asian Banker trao tặng trong hạn mục giải thưởng dịch vụ tài chính bán lẻ quốc tế xuất sắc năm 2013, 2014, 2015, 2016.
Đồng thời, ANZ Việt Nam cũng xây dựng thành công hệ thống kiểm soát rủi ro và xem đây là một chỉ số để đánh giá khả năng làm việc của nhân viên. ANZ Việt Nam đã phát triển đội ngũ tư vấn tài chính cá nhân để hỗ trợ tốt nhất khách hàng, và cũng là nét nổi bật đưa ANZ Việt Nam trở thành ngân hàng đi đầu trên thị trường trong lĩnh vực bán lẻ, đặc biệt là sản phẩm cho vay mua nhà và thẻ tín dụng.
Ngân hàng HSBC
Ngân hàng HSBC được mở văn phòng đầu tiên tại Sài Gòn (nay là thành phố Hồ Chí Minh). Tháng 8 năm 1995, chi nhánh ngân hàng HSBC được cấp phép hoạt động và cung cấp đầy đủ các dịch vụ tài chính ngân hàng. Vào ngày 01 tháng 01 năm 2009, HSBC được trở thành ngân hàng nước ngoài đầu tiên thành lập ngân hàng con tại Việt Nam. Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC (Việt Nam) là một ngân hàng sở hữu 100% của ngân hàng Hồng Kông và Thượng Hải. Hiện tại, Ngân hàng HSBC là một trong những ngân hàng nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Với 150 năm kinh nghiệm hoạt động tại thị trường Việt Nam, HSBC cung cấp đầy đủ các dịch vụ tài chính ngân hàng bao gồm: Dịch vụ tài chính cá nhân và quản lý tài sản; Dịch vụ thanh toán và quản lý tiền tệ; Dịch vụ thanh toán Quốc tế và tài trợ thương mại; Dịch vụ Chứng khoán. Ngân hàng HSBC được tạp chí Asian Finance đã chọn HSBC là “Ngân hàng bán lẻ tốt nhất Việt Nam từ năm 2006 đến năm 2012, và năm 2014, 2015, 2016”. Thành công của HSBC Việt Nam ở chổ chuyển từ phục vụ đối tượng người nước ngoài sang phục vụ khách hàng Việt Nam với thông điệp “Ngân hàng toàn cầu am hiểu địa phương”. Với chiến lược thay đổi khách hàng mục tiêu và thiết lập được đội ngũ nhân viên tư vấn tài chính chuyên nghiệp, HSBC Việt Nam được đánh giá là khá vượt trội ở khả năng bán hàng, khả năng giới thiệu các sản phẩm dịch vụ ngân hàng mới cho thị trường Việt Nam; đặc biệt là các dịch vụ liên quan tới cho vay khách hàng cá nhân nói chung và cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo nói riêng.
Với chính sách cho vay linh hoạt áp dụng cho KHCN và hộ gia đình, HSBC Việt Nam đưa ra cho khách hàng lựa chọn phương thức hoàn trả vốn vay linh hoạt trên cơ sở lãi phẳng tính theo dư nợ gốc ban đầu hoặc lãi tính theo dư nợ gốc giảm dần. Tập đoàn HSBC được vận hành vững chắc dựa trên 5 nguyên tắc vàng trong kinh doanh: Hoạt động có năng lực và hiệu quả, nguồn vốn mạnh và lưu động, chính sách cho vay khôn khéo và kỷ luật nghiêm khắc. Đây cũng là những nguyên tắc nòng cốt hỗ trợ tối đa cho chính sách phát triển cho vay KHCN có TSĐB của HSBC.
Kinh nghiệm về sự thất bại
Cho vay có tài sản đảm bảo là một hoạt động làm cho con số lợi nhuận của các ngân hàng thương mại lớn trên thế giới tăng lên nhanh chóng trong một khoảng thời gian ngắn nhưng cũng đã làm cho các ngân hàng này gần như rơi vào bờ vực phá sản sau một khoảng thời gian không hề dài.
Chỉ trong vòng 7 ngày, Bear Stearns từ chổ là ngân hàng đầu tư lớn nhất thứ 5 của Mỹ đã gần như “bốc hơi” hoàn toàn. CIT Group, ngân hàng thương mại lớn của Mỹ với lịch sử 101 năm hoạt động, với giá giao dịch cổ phiếu đầu năm 2007 ở mức 60 USD/ cổ phiếu mà ở phiên giao dịch ngày 30/10/2009 chỉ ở mức 64 cent/cổ phiếu và ngân hàng này đã nộp đơn xin phá sản vào ngày 01/11/2009. Không chỉ ở các ngân hàng thương mại ở Mỹ, ở Pháp các ngân hàng thương mại lớn nhất nước này, BNP đã đình chỉ hoạt động các quỹ bảo hiểm của họ do thị trường chứng khoản thế chấp mất thanh khoản, ở Trung Quốc hai ngân hàng lớn nhất là Ngân hàng Công thương Trung Quốc và Ngân hàng Trung Quốc đã thông báo khoản lỗ trị giá 11 tỷ USD vì những rủi ro liên quan đến cho vay có đảm bảo. Ở Anh, lần đầu tien kể từ sau cuộc đại suy thoái, dân chúng xếp hàng trước cửa ngân hàng Northern Rock để rút tiền. Đó là những diễn biến đầu tiên của cuộc khủng hoảng cho vay có tài sản đảm bảo dưới chuẩn.
Vậy nguyên nhân do đâu, có thể tóm gọn hai nguyên nhân chính đó là cơ chế cho vay bị đơn giản hóa, dựa hoàn toàn vào những đánh giá của các công ty đánh giá mức độ tín nhiệm dẫn đến nhiều khoản cho vay không đủ chuẩn.
Do môi trường lãi suất thấp cộng với lượng cung tiền mặt lớn, người dân đỗ xô đi mua nhà đất với các khoản vay có đảm bảo, thị trường nhà đất trở nên sôi động. Các ngân hàng thương mại cho vay có đảm bảo rồi lại bán các khoản nợ có đảm bảo này cho các công ty tài chính, các công ty tài chính sử dụng các khoản nợ đảm bảo này để đảm bảo cho việc phát hành MBS (The mortgage backed securities các cổ phiếu được đảm bảo bởi các khoản cho vay có đảm bảo) hay cấu trúc thành các trái phiếu được đảm bảo bằng nợ thế chấp (CMO), CMO này được bán cho nhà đầu tư toàn cầu.
Trong điều kiện thị trường nhà đất sôi động, lãi suất thấp, lòng tin của các nhà đầu tư vào thị trường tốt, các chứng khoán này có độ thanh khoản cao. Nhưng khi chính sách tiền tệ thắt chặt đẩy lãi suất lên cao, giá nhà ngừng tăng, thậm chí bắt đầu giảm, thị trường nhà đất ảm đạm, lòng tin vào thị trường của nhà đầu tư bắt đầu giảm thì các chứng khoán MBS, CMO sẽ trượt dốc nhanh chóng. Từ đó kéo theo một loạt các hệ lụy dẫn tới sự phá sản hàng loạt các ngân hàng. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
Có thể nói khủng hoảng cho vay có tài sản đảm bảo (cho vay thế chấp) dưới chuẩn trong hệ thống tài chính toàn cầu như một minh chứng sống động, rõ ràng về tầm quan trọng của quản trị rủi ro trong tổ chức tài chính mà đây là hoạt động cho vay có tài sản đảm bảo.
Bài học kinh nghiệm về cho vay KHCN có tài sản đảm bảo đối với ngân hàng TMCP Ngoại thương chi nhánh Huế.
- Nghiên cứu và phát triển các sản phẩm cho vay sát với hoàn cảnh thực tế và nhu cầu thực tiển của đối tượng KHCN và hộ gia đình.
- Ngân hàng cần nên tuân thủ nguyên tắc khi cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo đó là: “Biết rõ sản phẩm của bạn, hiểu rõ khách hàng của bạn”.
- Ngân hàng nên cẩn trọng trong việc xác định giá tài sản đảm bảo là bất động sản, đề phòng khi thị trường sụt giảm, giá động sản đang được ngân hàng nhận làm đảm bảo sẽ giảm gây nên rủi ro cho ngân hàng.
- Ngân hàng cần tuân thủ đúng và đầy đủ các quy định và quy chế cho vay. Ngoài ra, ngân hàng nên chú trọng đến việc đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng, phương án kinh doanh hơn là tài sản nhận làm đảm bảo cho khoản vay.
- Ngân hàng nên tư vấn cho khách hàng những rủi ro có thể gặp phải khi lãi suất được điều chỉnh theo thị trường. Khi tính khả năng trả nợ của khách hàng tại thời điểm vay vốn, các ngân hàng thường dùng lãi suất cho vay ở thời điểm hiện tại, không chú ý đến lãi suất tăng theo thời gian do các yếu tố khác tác động như lạm phát, tỷ giá, cạnh tranh..
- Ngân hàng cũng cần thiết phải cập nhật thường xuyên thông tin trên thị trường tài chính ngân hàng, thị trường bất động sản… các cơ chế chính sách điều tiết nền kinh tế vĩ mô của Chính phủ để kịp thời điều chỉnh phương hướng hoạt động.
- Xây dựng chính sách đào tạo đội ngũ cán bộ tín dụng thông thạo pháp luật, chuyên môn trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, thường xuyên cập nhật tin tức thị trường để có thể tư vấn cho khách hàng một cách kỹ lưỡng và nhạy bén.
- Ngân hàng tùy theo năng lực tài chính của mình, tự cân đối nguồn vốn đáp ứng cho hoạt động cho vay KHCN có TSĐB, đảm bảo khả năng cạnh tranh về giá (lãi suất + phí).
- Tại Việt Nam, dư nợ cho vay mua bất động sản chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân có TSĐB mà thời gian các khoản vay này thường là trung – dài hạn. Vì vậy các ngân hàng cũng nên cân đối nguồn vốn của mình, không nên dùng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay nhiều trong lĩnh vực bất động sản một cách bất hợp lý nhằm tránh không để xảy ra rủi ro mất thanh khoản khi thị trường tài chính hay thị trường bất động sản có biến động.
Tiểu kết chương 1
Trong chương này, luận văn đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo, các chỉ tiêu đánh giá về hoạt động cho vay có tài sản đảm bảo, các nhân tố ảnh hưởng đến cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo.
Ngoài ra, chương 1 cũng nêu những thành công và thất bại trong lĩnh vực ngân hàng bán lẻ đặc biệt là trong lĩnh vực cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo. Từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho các NHTM Việt Nam nói chung và Vietcombank chi nhánh Huế nói riêng trong hoạt động cho vay khách hàng cá nhân có tài sản đảm bảo. Những lý luận nêu trên làm cơ sở cho việc thực hiện mục tiêu nghiên cứu luận văn ở những chương tiếp theo. Luận văn: Cho vay khách hàng có tài sản đảm bảo tại VCB
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:
===>>> Luận văn: Tổng quan về thế chập tài sản tại Ngân hàng VCB
