Chia sẻ chuyên mục Đề tài Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm Khóa luận tốt nghiệp tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài khóa luận tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm Khóa Luận thì với đề tài Khóa luận: Một số kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông dưới đây chắc hẳn sẽ cho các bạn cái nhìn tổng quát hơn về đề tài này.
Theo các quy định pháp luật Việt Nam hiện hành, thì quyền và lợi ích hợp pháp của các cổ đông và nhóm các cổ đông nhỏ nói riêng trong công ty cổ phần chưa thực sự được bảo vệ. Cổ đông và nhóm cổ đông nhỏ gần như bị áp đảo hoàn toàn bởi các cổ đông lớn trong công ty cổ phần, khi có mâu thuẫn về lợi ích hay tranh chấp phát sinh thì các cổ đông nhỏ luôn chịu những bất lợi.
Còn đối với cổ đông nói chung và cổ đông nhỏ nói riêng khi phát hiện những sai sót, gian lận trong quá trình điều hành của các cấp quản lý công ty đều có quyền khởi kiện. Tuy nhiên, các quy định của pháp luật hiện hành chưa tạo những điều kiện thuận lợi nhất để cổ đông thực hiện quyền khởi kiện này của mình, trình tự thủ tục khởi kiện còn nhiều phức tạp, tốn kém rất nhiều về thời gian và tiền bạc của các cổ đông.
Các quy định pháp luật về quyền của cổ đông trong công ty cổ phần chưa được thực hiện một cách đầy đủ và nghiêm túc. Nhiều công ty cổ phần tiến hành đại hội đồng cổ đông ở những nơi xa xôi, điều kiện đi lại khó khăn, thủ tục ủy quyền phức tạo nhằm hạn chế sự tham gia của các cổ đông, đặc biệt là cổ đông nhỏ. Qua đó có thể thấy, cổ đông nói chung và cổ đông nhỏ nói riêng đang bị hạn chế quyền của mình. Đối với nhiều trường hợp, cổ đông thậm chí còn hoàn toàn bất lực trong việc quản trị công ty cổ phần và phải tuân theo mọi quyết định của các cổ đông lớn và các nhà quản lý công ty cổ phần. Chính vì vậy, để cổ đông thực sự thực hiện được các quyền của mình, tôi xin đưa ra một số giải pháp góp phần hoàn thiện hơn quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần cả về mặt pháp lý cho các cơ quan chức năng cũng như cho chính bản thân các công ty cổ phần ghi vào điều lệ công ty trong quá trình hoạt động kinh doanh nhằm giúp cho môi trường pháp lý kinh doanh thêm hiệu quả hơn.
3.1. Phương hướng hoàn thiện quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông
Thứ nhất, thể chế hóa kịp thời, đầy đủ, đúng đắn quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, đồng thời phải phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, phát huy vai trò và hiệu lực của pháp luật để góp phần quản lý xã hội nói chung và quản lý doanh nghiệp nói riêng, đảm bảo việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần, nâng cao trách nhiệm quản lý, giám sát và xử phạt các hành vi vi phạm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thứ hai, xây dựng hành lang pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích của cổ đông
Hệ thống pháp luật được xây dựng một cách đồng bộ, đầy đủ và hoàn thiện là cơ sở cho các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư nghiên cứu, áp dụng có hiệu quả. Hệ thống pháp luật được xây dựng trên nền kinh tế nội tại và sự rút kinh nghiệm từ các nền kinh tế trên thế giới. Tạo môi trường pháp lý cho cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, phù hợp với nguyên tắc của WTO và các cam kết quốc tế khác. Tiếp cận, học hỏi các quy định trong Bộ nguyên tắc quản trị công ty của OECD, đảm bảo bình đẳng về quyền lợi giữa cổ đông là cá nhân với cổ đông là tổ chức, giữa cổ đông trong nước với cổ đông nước ngoài, giữa cổ đông lớn và cổ đông nhỏ. Qua đó, thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài đến đầu tư tại Việt Nam, góp phần thúc đẩy quá trình hội nhập, phát triển kinh tế quốc tế Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Thứ ba, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần, chú trọng các vấn đề sau:
- Đảm bảo các quyền cơ bản của cổ đông như quyền tiếp cận thông tin, chuyển nhượng cổ phần, thiết lập cơ chế để cổ đông thực thi quyền một cách có hiệu quả.
- Định rõ các thể thức tiến hành họp Đại hội đồng cổ đông, thủ tục ủy quyền biểu quyết, thủ tục lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản để thông qua nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông.
- Quy định các biện pháp nhằm giám sát giao dịch tư lợi, yêu cầu người quản lý công khai hóa các lợi ích nhằm chống các xung đột về quyền lợi.
- Tăng thêm quy định yêu cầu công khai, minh bạch đối công ty cổ phần, tăng cường trách nhiệm của Ban kiểm soát.
- Xây dựng cơ chế chuyển nhượng cổ phần thông thoáng hơn, bảo đảm quyền lợi của các cổ đông trong quá trình chuyển nhượng.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:
3.2. Kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của đông
Luật Doanh nghiệp năm 2014 là một trong những đạo luật đánh dấu sự quyết tâm cải cách pháp luật đối với doanh nghiệp của nhà nước ta, những thay đổi mang tính đột phá của luật là thể chế hóa đầy đủ quyền tự do kinh doanh theo Hiến pháp năm 2013. Tuy nhiên, vẫn còn những vấn đề còn tồn tại đang gây nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là việc thực hiện quyền của cổ đông trong công ty, cũng như bảo vệ lợi ích của cổ đông nhỏ trong công ty. Vì vây, tôi xin đưa ra một số giải pháp nhằm tháo gỡ, hoàn thiện và nâng cao cơ chế thực hiện quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần.
Thứ nhất, Khoản 1 Điều 126 Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định về chuyển nhượng cổ phần, như sau: “Cổ phần được tự do chuyển nhượng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 119 của Luật này và Điều lệ công ty có quy định hạn chế chuyển nhượng cổ phần. Trường hợp Điều lệ công ty có quy định hạn chế về chuyển nhượng cổ phần thì các quy định này chỉ có hiệu lực khi được nêu rõ trong cổ phiếu của cổ phần tương ứng.” Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Trong khi đó, tại khoản 1 Điều 120 về cổ phiếu của Luật này, quy định: “Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó”. Vì vậy, quy định hạn chế về chuyển nhượng cổ phần được nêu rõ trong cổ phiếu của cổ phần tương ứng thì chỉ phù hợp với trường hợp cổ phiếu là chứng chỉ, không phù hợp với trường hợp là bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Do vậy, quy định này có thể dẫn đến việc gây rủi ro lớn cho người nhận chuyển nhượng, vì không thể biết được cổ phần có bị hạn chế chuyển nhượng hay không. Do cổ phần được tự do chuyển nhượng, nên sau khi giao dịch xong, khi tiến hành làm thủ tục đăng ký vào sổ cổ đông thì mới biết bị hạn chế chuyển nhượng. Để chặt chẽ hơn, quy định này có thể viết lại theo hướng sau: Trường hợp chỉ ghi việc hạn chế việc chuyển nhượng trên cổ phiếu bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử thì không có giá trị pháp lý.
Thứ hai, các quy định hiện hành đối với triệu tập Đại hội đồng cổ đông bất thường cũng cần phải sửa đổi. Theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Đại hội đồng cổ đông bất thường được triệu tập để giải quyết các công việc mang tính chất cấp bách không thể đợi đến Đại hội đồng cổ đông thường niên. Tuy nhiên, Luật Doanh nghiệp quy định thẩm quyền triệu tập đại hội, điều kiện tiến hành họp, thể thức tiến hành họp, biểu quyết, thông qua quyết định của
Đại hội của Đại hội đồng cổ đông bất thường cũng được quy định chung như Đại hội đồng cổ đông thường niên. Do vậy, khi thực hiện đã nảy sinh những điểm chưa hợp lý như: nhóm cổ đông thực hiện triệu tập Đại hội đồng cổ đông phải mất rất nhiều thời gian, chưa kể các lần Đại hội đồng cổ đông không hợp lệ do không đủ tỷ lệ cổ đông có quyền dự họp, v.v … trong việc tiếp cận danh sách cổ đông để thực hiện việc triệu tập Đại hội. Tình trạng cổ đông không được tiếp cận đầy đủ các tài liệu họp là phổ biến. Thậm chí, thông báo mời họp chỉ bao gồm các chỉ dẫn về địa điểm, thời gian mà không đính kèm các tài liệu khác như Báo cáo thường niên, trình tự, thủ tục triệu tập và biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông… Trường hợp các tài liệu có được đăng trên trang web của công ty thì nhiều khi cũng không dễ dàng tải về được và hầu hết không có phiên bản tiếng Anh, điều này đặc biệt gây khó khăn cho các cổ đông là người nước ngoài.
Vì vậy, Luật Doanh nghiệp cần cụ thể hóa các quy định liên quan đến quy trình triệu tập Đại hội đồng cổ đông bất thường theo hướng đơn giản hơn so với Đại hội đồng cổ đông thường niên. Đồng thời, pháp luật phải tăng cường các chế tài đủ mạnh để ngăn chặn tình trạng bất hợp tác hay che giấu thông tin cổ đông của các công ty đang diễn ra khá phổ biến hiện nay.
Thứ ba, quy tắc bầu dồn phiếu quy định tại khoản 3 Điều 144 Luật Doanh nghiệp năm 2014 với mục đích là bảo đảm cổ đông nhỏ cũng có thể có cử người của mình tham gia hội đồng quản trị nhằm làm cho quản trị điều hành được minh bạch là chưa hiệu quả. Lúc này, cổ đông hay nhóm cổ đông nhỏ phải dồn tất cả phiếu biểu quyết của mình mới cử được một người vào làm thành viên hội đồng quản trị nhưng ngay lập tức có thể bị nhóm cổ đông lớn bãi miễn, kể cả khi nhóm cổ đông nhỏ phản đối việc bãi miễn này. Cần sửa đổi theo hướng bảo vệ cổ đông nhỏ, việc bãi miễn thành viên hội đồng quản trị phải có cơ sở, điều kiện và lý do rõ ràng chứ không cho phép thành viên hội đồng quản trị có thể bị bãi miễn bất cứ lúc nào theo nghị quyết của đại hội đồng cổ đông được để tránh tình trạng bãi miễn tùy tiện. Các quy định của pháp luật hiện hành còn chưa bảo vệ được những cổ đông nhỏ, những cổ đông mà luôn chịu sự chèn ép của những nhà quản lý và những cổ đông lớn trong công ty cổ phần. Điều này sẽ gây ra cho các cổ đông nhỏ một sự thiệt thòi về mặt lợi ích, những cổ đông này gần như tất cả phải phụ thuộc vào ban lãnh đạo và những cổ đông lớn trong công ty cổ phần, hoàn toàn không thể quyết định được các vấn đề trong chính công ty mà mình đồng sở hữu. Đây cũng là vấn đề cấp thiết đặt ra trong quá trình tiếp tục hoàn thiện Luật Doanh nghiệp với những quy định chặt chẽ hơn nữa theo định hướng nâng cao quyền của cổ đông, đảm bảo cổ đông nhỏ không bị lấn át trong tổ chức công ty cổ phần. Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Thứ ba, để quy định của Luật Doanh nghiệp về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần được thực hiện đồng bộ và thống nhất thì đòi hỏi môi trường pháp luật kinh tế, pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán, pháp luật về giải quyết tranh chấp trong kinh doanh, pháp luật về phá sản, pháp luật về tài chính,.. cần phải tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện,
ban hành một cách đồng bộ, thống nhất với Luật Doanh nghiệp năm 2014 nhằm tạo môi trường kinh doanh trở nên thông thoáng hơn, thu hút nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, đồng thời tạo cơ sở pháp lý giúp nhà đầu tư là cổ đông bảo vệ được quyền và lợi ích của mình khi đầu tư vốn vào công ty cổ phần nói chung và vào nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Thứ tư, Luật Doanh nghiệp cần phải quy định rõ số vốn tối thiểu để công ty bắt đầu hoạt động nhằm bảo đảm quyền lợi cho các cổ đông, để cổ đông có thể yên tâm khi đầu tư vào công ty. Nghị định 58/2012/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chứng khoán và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán thì số vốn tối thiểu đối để công ty cổ phần đại chúng được niêm yết trên sàn HNX ít nhất là 30 tỷ đồng, còn sàn HOSE ít nhất là 120 tỷ đồng. Theo đó, cần quy định rõ ràng số vốn tối thiểu để công ty bắt đầu hoạt động được ghi vào điều lệ công ty. Điều này sẽ góp phần giải thích được sự khác nhau giữa việc công ty muốn huy động vốn thì đó bổ sung cho đủ vốn điều lệ đã đăng ký hay là tăng vốn điều lệ.
Thứ năm, xây dựng hệ thống chế tài phù hợp, mức chế tài phải hợp sức run đe, bên cạnh đó, chủ thể vi phạm quyền cổ đông còn phải chịu chế tài hành chính hoặc chế tài hình sự. Đại đa số các doanh nghiệp đều vi phạm các quy định về quản trị công ty, trong nhiều trường hợp, những sai phạm này chỉ sai về hình thức do chưa làm chuẩn theo trình tự hướng dẫn của thủ tục pháp lý, nhưng cũng có không ít trường hợp là những sai phạm do cố ý. Thế nhưng chế tài để xử lý sai phạm trong lĩnh vực này dường như chưa đủ mạnh. Theo quy định tại Nghị định 145/2016/NĐ-CP ngày 1/11/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 108/2013/NĐ-CP ngày 23/9/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, mức phạt với các hành vi vi phạm về quản trị công ty đại chúng tối đa là 100 triệu đồng với các lỗi về quyền của cổ đông, bầu, bãi nhiệm, miễn nhiệm thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, triệu tập, họp và thông qua Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, quyết định của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát. Các lỗi về cung cấp thông tin cho cổ đông, Ban kiểm soát có mức phạt từ 30 – 50 triệu đồng [10]. Với mức phạt này, tính răn đe đối với doanh nghiệp, các cá nhân vi phạm là không lớn. Trong khi đó những hậu quả xảy ra, bao gồm ảnh hưởng đến quyền lợi nhà đầu tư do tiếp cận thông tin không đầy đủ lại không hề nhỏ, thậm chí còn ảnh hưởng đến uy tín của công ty. Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Thứ sáu, nâng cao ý thức pháp luật của các cổ đông. Hiện nay, nhiều cổ đồng nhỏ đã tự hạn chế những quyền lợi của chính họ. Tại không ít công ty cổ phần đại chúng, phần lớn các cổ đông nhỏ không có điều kiện thực hiện đầy đủ các quyền cổ đông, thậm chí không bao giờ nghiên cứu Điều lệ công ty mà mình nắm giữ cổ phần. Họ không tham dự Đại hội đồng cổ đông vì cho rằng ý kiến của mình không giải quyết được điều gì, không nắm được thông tin cần thiết nên không có khả năng tham gia quản lý, quyết định các vấn đề liên quan đến doanh nghiệp. Chính vì vậy, cần phải tuyên truyền, phổ biến nâng cao ý thức pháp luật của cổ đông. Tuy nhiên việc thực hiện vận động, tuyên truyền nâng cao ý thức về các quyền của cổ đông phải được thực hiện dựa trên nguyên tắc xuất phát từ mong muốn của các cổ đông. Cho nên, việc vận động tuyên truyền quyền cổ đông được thực hiện ở những địa chỉ nhất định, hình thức phù hợp làm sao có thể đáp ứng được những cổ đông quan tâm, làm cơ sở để những cổ đông khi cần có thể tìm hiểu quyền của mình. Cổ đông có thể thực hiện quyền cổ đông thông qua việc tham dự hội nghị Đại hội đồng cổ đông, đề xuất chương trình hành động tại hội nghị cổ đông, bầu ban lãnh đạo, thực hiện các hành vi pháp lý như nộp hồ sơ kiện dân sự. Cổ đông cần nghiên cứu quyền và nghĩa vụ của mình trước khi tham gia vào công ty. Trong công ty cổ phần quyền và nghĩa vụ của các cổ đông, quyền và nghĩa vụ của các cơ quan quản lý, giám sát công ty đều được quy định cụ thể trong Điều lệ công ty và các bản thoả thuận nội bộ. Các cổ đông nhỏ muốn bảo vệ mình trước hết phải biết được khi mình tham gia vào công ty này hay công ty khác thì mình phải thực hiện những nghĩa vụ gì và được những quyền lợi gì, nếu vi phạm các nghĩa vụ của cổ đông do công ty nếu ra thì mình bị thiệt hại như thế nào, ngược lại nếu công ty vi phạm những quyền lợi của mình thì mình có thể kiện ai, ai có thẩm quyền giải quyết quyền lợi cho mình và giải quyết như thế nào. Nếu nắm rõ được các vấn đề này thì các cổ đông nhỏ sẽ có đủ cơ sở xác định xem liệu mình có nên bỏ vốn đầu tư vào công ty hay không [13, 82-83].
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
Luật Doanh nghiệp năm 2014 ra đời tạo khuôn khổ pháp lý đảm bảo quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần. Tuy nhiên, các quy định của Luật Doanh nghiệp vẫn còn một số điểm hạn chế cần phải được khắc phục. Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy định này vào thực tiễn cũng còn nhiều khó khăn. Chính vì vây, tôi xin đưa ra một số giải pháp để góp phần hoàn thiện pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần nói riêng và hoàn thiện pháp luật Việt Nam nói chung. Việc hoàn thiện pháp luật về bảo vệ cổ đông trong công ty cổ phần cần đặt trong tổng thể hoạt động xây dựng và hoàn thiện pháp luật Việt Nam, phù hợp với hệ thống pháp luật chuyên ngành.
Hệ thống pháp luật được xây dựng một cách đồng bộ, đầy đủ và hoàn thiện chính là cơ sở cho các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư nghiên cứu, áp dụng có hiệu quả. Hệ thống pháp luật được xây dựng dựa trên nền kinh tế nội tại và sự rút kinh nghiệm từ các nền kinh tế trên thế giới. Các giải pháp mà tôi đưa ra chủ yếu tập trung giải quyết các vấn đề liên quan đến việc chuyển nhượng cổ phần, triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông, về số vốn tối thiểu để thành lập công ty cổ phần. Ngoài ra, còn một số giải pháp liên quan đến việc hoàn thiện cơ chế của lý các hành vi xâm phạm quyền của cô đông, cũng như những hành vi trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ đối với công ty, tăng cường sự kiểm tra, giám sát từ các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, hoàn thiện quy trình tố tụng, xây dựng hệ thống chế tài phù hợp đủ sức răn đe. Ngoài việc hoàn thiện các quy định pháp luật thì việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật của cổ đông cũng hết sức quan trọng góp phần giúp các quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần dễ dàng đi vào thực tế.
KẾT LUẬN Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
Công ty cổ phần là loại hình doanh nghiệp phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. Do các ưu thế vượt trội về khả năng huy động vốn lớn và nhanh chóng, khả năng chuyển nhượng vốn linh hoạt, hình thức công ty cổ phần đặc biệt thích hợp cho các doanh nghiệp có quy mô sản xuất lớn, kinh doanh đa ngành nghề ở Việt Nam, công ty cổ phần ngày càng thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư. Nền kinh tế thị trường của Việt Nam đang trên đà phát triển càng đòi hỏi sự phát triển nhanh và bền vững của các công ty, trong đó vai trò của các công ty cổ phần là không thể thiếu.
Một trong những nhân tố góp phần vào sự phát triển bền vững của công ty cổ phần là việc bảo vệ quyền và lợi ích của các cổ đông bởi nó thúc đẩy nhà đầu tư góp vốn vào công ty cổ phần. Chú trọng đến bảo vệ quyền lợi của cổ đông trong công ty cổ phần không chỉ có ý nghĩa đối với từng công ty mà còn có ý nghĩa đối với nền kinh tế quốc dân.
Vì vậy, việc nghiên cứu pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông trong công ty cổ phần ở Việt Nam là rất quan trọng trong quá trình cải cách hành chính và phát triển kinh tế hiện nay. Khóa luận: Kiến nghị pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cổ đông.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ:
===>>> Khóa luận: Quyền và nghĩa vụ của cổ đông theo Luật doanh nghiệp
